Keuzestress! Krijgt dat wel genoeg aandacht?

Dit jaar kwam het moment dat ik een minor moest kiezen en de keuze was reuze! Van Game Development tot leidinggeven in docentteams, alles leek interessant. Toch wilde ik even uit de ambitieuze tocht van het kiezen van een minor die aansluit bij mijn opleiding en iets zoeken om mijzelf en mijn visie te verbreden. Daarop volgend kwam ik uit bij de minor "Kunst & Creativiteit" die ik overigens met volle overtuiging aanraad bij iedereen! In deze minor hadden wij het vak Kunst als Middel, waarbij we onderzoek doen binnen ons eigen werkveld en hierin een verandering proberen aan te brengen doormiddel van een creatieve interventie. Mijn hart gaat uit naar jongeren in het onderwijs, vanwege mijn baan als docent, en 1 ding wat ik veel hoor van jongeren en mijn studenten die ik spreek is de keuzestress waar zij tegenaan lopen. Wat voor opleiding ga ik doen? Wat kan ik doen na mijn opleiding? Welk vakkenpakket moet ik kiezen? De vragen lijken oneindig en de keuze wordt er ook niet kleiner op. Coachgesprekken zijn daarom belangrijk en vaak genoeg hoor ik dat scholieren en studenten aangeven dat zij te weinig begeleiding, tijd en rust krijgen om de verschillende wegen te onderzoeken en een keuze te maken. Daarom wilde ik als product voor dit vak een lied maken als een soort schreeuw om bewustwording te creëren voor dit probleem. Ik heb ervoor gekozen om een rapnummer te maken, omdat dit een genre is dat erg populair is bij de doelgroep van middelbare scholieren die richting hun examens gaan. Nu wil ik beginnen met een kleine disclaimer dat ik GEEN rapper ben, maar alsnog ben ik trots op het resultaat en met name op de boodschap die het overbrengt. De tekst heb ik geschreven op basis van verscheidene verhalen die ik heb gehoord en de copingmechanismes die ik zie bij jongeren van deze leeftijd. Het rapnummer is hier te beluisteren:

Resultaat

Na het produceren van de track heb ik deze rondgestuurd bij verschillende mensen die elk op hun eigen manier ervaring hebben met (keuze)stress op school. Dit heb ik gedaan middels een interview met negen vragen en het resultaat wil ik hieronder beschrijven op basis van de antwoorden die ik heb ontvangen.

Druk

In de ontvangen antwoorden zie ik een lijn terugkomen waarin wordt gesproken over de druk die wordt gelegd op studenten. Dit kan vanuit scholen komen, maar ook vanuit de normen en waarden van onze westerse maatschappij, waarin wij worden gestimuleerd om het maximale te halen uit de potentie. Veel studenten en scholieren ervaren dit als een hoge lat om te behalen. Het maken van opdrachten en het leren wordt altijd gebracht vanuit extrinsieke motivatie en zorgt voor de typische houding van "school is niet leuk".

Alleen

Ik lees ook terug in de antwoorden dat studenten en scholieren zich vaak alleen voelen in hun keuzestress, ook omdat het een onderwerp is wat niet als standaard onderwerp wordt behandeld. Ook aan docenten is dit een belangrijke boodschap, om goed de differentiatie uit te voeren. Studenten voelen zich soms ondergewaardeerd tegenover de "goede" studenten en hebben soms meer dan enkel 1 of 2 kansen nodig.

Keuzevrijheid

Tegenwoordig is er ontzettend veel keuze in wat mensen kunnen doen en bereiken. Hierin is het ontzettend belangrijk om studenten goed de opties voor te leggen, maar daarin ook goed te begeleiden in hoe ze wat zij leuk vinden en waar zij goed in zijn te kunnen gebruiken voor het maken van een keuze. Moeilijk kunnen kiezen ontstaat vanuit het onvermorgen van de meeste mensen om gevoel te kunnen inzetten bij het maken van keuzes. Als er alleen ratio wordt toegepast bij het maken van keuzes, kan een keuze het ene moment beter lijken dan de andere keer en ontstaat er verlamdheid in het maken van de keuzes.

Conclusie

Wat ik continu zie terugkomen is het onderwerp differentiatie, een term die voor docenten niet nieuw zou moeten zijn. Toch is het apart dat van iedereen die ik heb gesproken, ongeveer 70% aangeeft dat zij niet genoeg persoonlijke begeleiding zien en dat er weinig tot geen rekening wordt gehouden met de verschillende niveau's en leerwegen van studenten en scholieren! Nu moet ik zeggen dat mijn onderzoeksgroep niet zozeer groot was, maar wel divers. Het verbaast mij daarom ontzettend dat dit niet een standaard is binnen onderwijs en dit maakt mijn bericht naar scholen daarin ontzettend duidelijk, vergeet nooit te differentiëren! Alle studenten en scholieren zijn anders en voor hun ideale leerweg is het zeer belangrijk om een coachende vorm van begeleiding toe te passen. Daarin wil ik Steven's basisbehoeften benadrukken, waarin pedagogiek 1/3e deel vormt van de begeleiding van studenten, om intrinsieke motivatie te stimuleren: basisbehoeften stevens Bron: https://juflinn.wordpress.com/2014/01/09/onderwijsvisie-adaptief-onderwijs/ Een goede pedagogische band hebben met je scholieren of studenten helpt vervolgens ook in het herkennen van de signalen van (keuze)stress en vervolgens kun jij als docent ingrijpen om het gesprek aan te gaan. Ook, zoals hierboven beschreven, kunnen scholen studenten meer vertrouwen laten ontwikkelen in het maken van keuzes, om meer vanuit de intuïtie te denken. We lezen dit ook terug in deze blogpost over het omgaan met keuzestress, door Pyschologie van Succes: https://psychologievansucces.nl/keuzestress/.

Afsluiten

Wil jij zelf nog wat kwijt over dit onderwerp? Of loop je zelf enorm tegen keuzestress aan? Stuur mij gerust een mailtje! Dit kan via maartenwolfsen@gmail.com.